Geluiden kunnen horen? Het is zo belangrijk!
Niet alleen om te kunnen praten met anderen, maar ook voor je eigen veiligheid. Bovendien staat het gehoor in nauw contact met onze emoties.

Geluid is een trilling van moleculen die zich bijvoorbeeld via de lucht of het water voortbewegen. Deze trillingen worden o.a. veroorzaakt door een fluitende vogel, een muziekinstallatie, een autoalarm, een piepend treinstel of iemand die praat.

Geluiden opvangen doe je via jouw oren. Het oor is een mooi orgaan, maar ook één van de meest complexe organen van ons lichaam. Het gehoororgaan bestaat uit drie delen: het buitenoor, middenoor en binnenoor.

Bekijk hier een video van de werking van het oor en/of lees de uitleg hieronder.

Buitenoor

Het buitenoor bestaat uit de oorschelp, de gehoorgang en het trommelvlies. Het buitenoor zorgt dat geluiden uit de omgeving het gehoorsysteem bereiken. De oorschelp vangt de geluidsgolven op, de gehoorgang geeft ze door aan het trommelvlies.

Middenoor

Het middenoor is een met lucht gevulde ruimte waarin zich de gehoorbeentjes bevinden: de hamer, het aambeeld en de stijgbeugel. Deze botjes zijn aan de ene kant verbonden met het trommelvlies. Aan de andere kant zijn ze verbonden met een dun membraan dat een kleine opening in de wand van het binnenoor afsluit. De Buis van Eustachius verbindt het middenoor ook met de keelholte, waardoor de druk in het middenoor gelijk blijft aan die van de omgeving.

Binnenoor

De geluidsinformatie wordt verwerkt door het slakkenhuis (cochlea). Dit slakkenhuis is gevuld met vloeistof en bekleed met duizenden kleine haarcellen (zintuigcellen). Als de gehoorbeentjes geluidsgolven doorgeven, wordt de vloeistof in het slakkenhuis in beweging gebracht en buigen de haartjes. Dit wekt een chemische reactie op die de bijbehorende zenuwuiteinden activeert. Deze zenuwuiteinden geven vervolgens een boodschap door aan het hersengedeelte dat geluidssignalen verwerkt. Daarnaast verwerkt het binnenoor informatie over het evenwicht.

Gehoorzenuw

Via het oor worden geluiden dus opgevangen en doorgegeven aan de gehoorzenuw. Het is de taak van de gehoorzenuw om het geluidssignaal naar de gehoorcentra in de hersenen te geleiden. Stuurt de gehoorzenuw een verkeerd signaal, dan is het voor je hersenen harder werken om de geluiden nog tot woorden te maken.

Hersenen

De hersenen verwerken het binnengekomen geluidssignaal, zodat die kunnen bepalen waar het geluid vandaan komt en wat de klanken en toonhoogtes zijn. Ons brein zet de klanken om in woorden, zodat je de ander kunt verstaan. Maar dan moeten de hersenen de informatie natuurijk wel goed verwerken. Is dit niet het geval, dan kunnen je oren het geluid nog zo nauwkeurig waarnemen, maar ‘vertellen’ je hersenen iets compleet anders.

“Horen doe je met je oren. Verstaan doe je met je brein!”

Alle onderdelen van het oor zijn nauw met elkaar in verbonden.  Om te kunnen horen én verstaan moeten dus naast het gehoororgaan (de oren), ook de gehoorzenuw en de hersenen in jouw lichaam goed functioneren. Slechthorendheid hoeft dus niet altijd direct het gevolg te zijn van ‘kapotte oren’. Tijdens het gehooronderzoek wordt daarom niet alleen gekeken naar wat je nog kunt horen (toonaudiogram), maar ook in hoeverre je de ander verstaat (spraakaudiogram). Hieruit kan de specialist opmaken of jouw hoorprobleem in je oren, gehoorzenuw of hersenen zit.

Omgevingsgeluid is ook van invloed op de mate waarin je de ander verstaat. Op een stille plek midden in de natuur gaat dit makkelijker dan wanneer je op een station staat waar een  luidruchtige trein voorbij raast. Andere ‘stoorzenders’ zijn luid zoemende apparaten, de wind die langs je oren suist tijdens het fietsen of een slechte akoestiek in een grote zaal.

Wil je meer details weten, dan kun je ook kijken op de site voor audiologen: Audiologieboek